Μελένικο

Η Αναστασία Σίρη
(21/5/1942)

των Βασίλη και Κώστα Πλαστήρα

Στις 15 Δεκεμβρίου 2015 έφυγε από τη ζωή και κηδεύτηκε στη Θεσσαλονίκη, πλήρης ημερών, η Αναστασία Σίρη – Ανδριώτη, αδελφή της μητέρας μας Αργυρούλας Σίρη – Πλαστήρα και ταυτόχρονα νονά μας.

Ήταν το τελευταίο παιδί του Κωνσταντίνου και της Αθηνάς Σίρη που γεννήθηκε στο Μελένικο, στις 11/3 (24/3) 1912 και μάλλον η τελευταία στη ζωή Μελενίκεια, η οποία γεννήθηκε στο Μελένικο. Έκλεισε έτσι, ο κύκλος των απογόνων των προπατόρων μας, Κωνσταντίνου και Αθηνάς Σίρη, που γεννήθηκαν και έζησαν στο Μελένικο μέχρι την ομαδική του εγκατάλειψη, το 1913.

Ο Κωνσταντίνος Σίρης με τη σύζυγό του Αθηνά και τα τέσσερα παιδιά τους, την Ελένη Σίρη-Δόστη, την Αργυρούλα Σίρη-Πλαστήρα, τον Αθανάσιο (Σάκη) Σίρη και την Αναστασία (Τασίτσα) Σίρη-Ανδριώτη, μετά το 1913, εγκαταστάθηκαν αρχικά στο Σιδηρόκαστρο και οριστικά στα Σέρρας, όπου δραστηριοποιήθηκε με επιτυχία στο Εμπόριο και τη Βιομηχανία (Εκκοκκιστήρια βάμβακος, Μύλους σησαμελαίου, ορυζόμυλους κλπ.)

1930

Η Τασίτσα μετά την αποφοίτησή της από το Ανώτερο Παρθεναγωγείο Σερρών, συνέχισε τις σπουδές της στη Χαροκόπειο Οικοκυρική Σχολή των Αθηνών. Η Σχολή της πρότεινε να ενταχθεί στο διδακτικό της προσωπικό αλλά εκείνη προτίμησε να επιστρέψει στα Σέρρας και να ασχοληθεί με φιλανθρωπικές οργανώσεις της πόλης και τη φροντίδα των γονέων της.

Με τα αδέρφια της Αργυρούλα και Σάκη υπήρξαν από τα πρώτα μέλη του Ελληνικού Ορειβατικού Συλλόγου Σερρών. Μέχρι τον Πόλεμο του ΄40 πήρε μέρος σε πολλές δραστηριότητες, ορειβασίες και αναρριχήσεις του Ε.Ο.Σ. Την ίδια εποχή ασχολήθηκε και με φιλανθρωπικές οργανώσεις των Σερρών και διετέλεσε Πρόεδρος του Συλλόγου των Δεσποινίδων.

Κατά τη διάρκεια της Κατοχής, με ιδιαίτερη στοργή, φρόντισε τους ηλικιωμένους γονείς της, μια και οι αδελφές της Ελένη και Αργυρούλα βρέθηκαν σε άλλες πόλεις ο δε Σάκης αφού υπηρέτησε στο Αλβανικό Μέτωπο, διέμεινε και αυτός εκτός Σερρών. Κατά την περίοδο της βουλγαρικής κατοχής προσέφερε εθελοντικό φιλανθρωπικό έργο, μέσω διαφόρων οργανώσεων και νοσηλευτικές υπηρεσίες κυρίως ως βοηθός του Ιατρού και μετέπειτα Δημάρχου Σερρών, Σταύρου Σταυρίδη.

Με τον σύζυγό της Ν. Ανδριώτη στη Θεσσαλονίκη το 1947

Το 1947 παντρεύτηκε τον Νικόλαο Ανδριώτη, καθηγητή Γλωσσολογίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, και εγκαταστάθηκε στην Θεσσαλονίκη.

Το 1948 το ζεύγος Ανδριώτη απέκτησε ένα γιό, τον Παντελή, ο οποίος σπούδασε Αρχιτεκτονική στη Γαλλία και την Πολυτεχνική Σχολή του Α.Π.Θ και άσκησε το επάγγελμα του Αρχιτέκτονα-Πολεοδόμου. Ο Παντελής παντρεύτηκε την νομικό Στέλλα Ιωαννίδη και απέκτησαν μια κόρη την Τέσσα.

Ευρυμαθής, τολμηρή και δραστήρια βοήθησε τον Ν. Ανδριώτη στην πρώτη έκδοση του εμβληματικού του έργου: «Ετυμολογικό Λεξικό της κοινής Νεοελληνικής», το οποίο εκδόθηκε από το Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών στην Αθήνα, το 1951.

Ωστόσο, κυρίαρχη υπήρξε η παρότρυνση και η συμβολή προς τον σύζυγό της για τη σύνταξη της μελέτης «Το γλωσσικό ιδίωμα του Μελενίκου». Ο καθηγητής Ανδριώτης παρέδωσε προς έκδοση το γλωσσάριο λίγους μήνες πριν από τον ξαφνικό θάνατό του, 1976, στην Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών, της οποίας διετέλεσε για πολλά χρόνια μέλος του Διοικ. Συμβουλίου, Αντιπρόεδρος, και Πρόεδρος της, το 1976.

Ο Νικόλαος Ανδριώτης με τον γιό του Παντελή το 1965

Το γεγονός ότι η Τασίτσα είχε γεννηθεί στο Μελένικο και ήταν γνώστης του γλωσσικού ιδιώματος του Μελενίκου, αποτέλεσε καθοριστικό παράγοντα για τη συγκέντρωση του υλικού και μέσω των προφορικών μαρτυριών από συγγενικά πρόσωπα της οικογένειας Σίρη. Η μελέτη ολοκληρώθηκε με τη συμβολή των συνεργατών του Γλωσσολογικού Τμήματος της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών και εκδόθηκε το 1989.

Η έκδοση αυτή αποτελεί μοναδική προσφορά στους μελετητές των διαφόρων ιδιωμάτων της Ελληνικής Γλώσσας, αλλά κυρίως ύψιστη προσφορά για όλους τους Μελενίκιους.

Όλα τα χρόνια του εγγάμου βίου της συμπαραστάθηκε υποδειγματικά τον σύζυγό της, κυρίως στο κοινωνικό του έργο ως καθηγητή της Φιλοσοφικής Σχολής, και Πρύτανη (1962-1963) του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Μετά τον θάνατο του Ν. Ανδριώτη (1904-1976) αποσύρθηκε διακριτικά από τα κοινά και αφοσιώθηκε στην οικογένειά της.

Στις 23 Μαρτίου 2012 η οικογένειά της και οι στενοί συγγενείς γιορτάσαμε με πολλή συγκίνηση τα 100 της χρόνια.

23/3/2012 – 100α Γενέθλια

Θυμόμαστε με συγκίνηση όσα, πριν από λίγες μέρες, η θεία και νονά μας συνεχώς, και με πλήρη πνευματική διαύγεια, εξιστορούσε, σχετικά με τη ζωή στο Μελένικο, συμπληρώνοντας σημαντικά στοιχεία, και λεπτομέρειες που δεν είχαμε ακούσει από τη μητέρα μας Αργυρούλα (1909-1973), βοηθώντας μας να αποκτήσουμε ποιο ολοκληρωμένη εικόνα για τον βίο και την ιστορία των προγόνων μας.

Θα την θυμόμαστε για πάντα.

Βασίλης και Κώστας Πλαστήρας