Θεοδόσιος Ηλιάδης (~1760/1785 – ~1820)

Ο Ηλιάδης Θεοδόσιος (περ. 1760/1785 – περ. 1820) ήταν γιος του Μανασσή Ηλιάδη, και γιατρός κι ο ίδιος στο επάγγελμα. γνωστού γιατρού και λογίου του τέλους του 18ου αιώνα.

Ο Θεοδόσιος είναι γνωστός για την μετάφραση του συγγράμματος του Γάλλου Α.Φ. Φουρκρουά «Χημική φιλοσοφία ή στοιχειώδεις αλήθειαι της νεωτέρας χημικής… υπό Α. Φ. Φουρκρουά… εκγραικισθείσα μετά προσθήκης και τινών σημειωμάτων υπό Θεοδοσίου Μ. Ηλιάδου… επιδιορθωθείσα και τύποις εκδοθείσα υπό Ανθίμου Γαζή…». Το έργο αυτό τυπώθηκε το 1802 στη Βιέννη με την εκδοτική επιμέλεια του Άνθιμου Γαζή. Εκτός από την απόδοσή του στα ελληνικά, ο Θ. Ηλιάδης έχει προσθέσει στο κείμενο και δικές του σημειώσεις, γεγονός που μας επιτρέπει να εικάσουμε μια προγενέστερη αξιόλογη μόρφωσή του. Το βιβλίο αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία στην ιστορία της νεοελληνικής παιδείας, όχι μόνο γιατί είναι το πρώτο ελληνικό εγχειρίδιο χημείας αλλά και γιατί τη χημική ορολογία του –την οποία δημιούργησε σχεδόν από το μηδέν ο μεταφραστής– την υιοθέτησαν οι μεταγενέστεροι Έλληνες συγγραφείς ανάλογων έργων.