Μονή Ροζηνού

Είναι αφιερωμένη στο Γενέθλιον της Θεοτόκου. Βρίσκεται στους πρόποδες του όρους Pirin, σε απόσταση ενός χιλιομέτρου νοτιοδυτικά του χωριού Ρόζεν και δυόμιση χιλιομέτρων βορειοανατολικά του Μελένικου. Η προφορική παράδοση συνδέει την ίδρυσή της με το όνομα του δεσπότη Αλεξίου Σλάβου και τις αρχές του ΙΓ’ αιώνα, χωρίς ωστόσο να υπάρχουν γραπτές μαρτυρίες που να την επιβεβαιώνουν. Το 1597 το μοναστήρι ανακαινίσθηκε ως μετόχι της Μονής Ιβήρων. Μετά το 1912 πέρασε στη δικαιοδοσία της Βουλγαρικής Εξαρχίας, αλλά η αντιδικία σχετικά με την υπαγωγή της έληξε μόλις το 1921, όταν το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης την επιδίκασε στη Βουλγαρία. Σήμερα, παρά την χρόνια έλλειψη μοναχών, η μονή εξακολουθεί και λειτουργεί κανονικά.

Πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα μοναστηριακά συγκροτήματα στη Βουλγαρία, το οποίο αποτελείται από καθολικό, κοιμητηριακό ναό με οστεοφυλάκιο, πτέρυγες κατοικίας και βοηθητικά κτίσματα. Η αυλή της έχει σχήμα ανώμαλου εξαγώνου και περιβάλλεται από τις πέντε πλευρές ἀπό τις κόρδες με τα κελλιά των μοναχών, τα οποία είναι κτίσματα του ΙΗ’ και του ΙΘ’ αιώνα, και έναν επιβλητικό καστρότοιχο από την έκτη. Το καθολικό με διαστάσεις 22×10 μ χρονολογείται στον ΙΣΤ’ αιώνα, ο δε νάρθηκας προστέθηκε το 1600. Πρόκειται για τρίκλιτη βασιλική άνευ τρούλλου, με διπλό νάρθηκα καὶ ανοικτό προστώο στα δυτικά και νότια. Το βόρειο τμήμα του εσωνάρθηκα έχει διαμορφωθεί ως παρεκκλήσιο, το οποίο είναι αφιερωμένο στους αγίους Αναργύρους Κοσμά και Δαμιανό. Στο παρεκκλήσιο αυτό βρίσκεται και το κτητορικό πορτραίτο της μοναχήςς Μελανίας του 1732. Οι τοιχογραφίες του καθολικού ανάγονται στα 1597, 1611, 1715 και 1732. Η ιστόρηση του 1732 σώζεται καλύτερα από όλες τις υπόλοιπες. Υπάρχουν επίσης καλής ποιότητος υελογραφίες του 1715. Αξιόλογα είναι επίσης το ξυλόγλυπτο τέμπλο και οι δεσποτικές εικόνες.

Κοντά στο μοναστήρι βρίσκεται το διώροφο παρεκκλήσιο του Γενεσίου του Ιωάννη Βαπτιστή, όπου στεγάζεται και το οστεοφυλάκιο. Το παρεκκλήσιο αυτό ανεγέρθηκε το 1597 και ιστορήθηκε το 1662. Σε απόσταση 200 μέτρων ανατολικά της μονής υψώνεται ἠ εκκλησία των αγίων Κυρίλλου και Μεθοδίου που κτίσθηκε το 1914 για να εξυπηρετεί τους Βουλγάρους, στους οποίους οι Έλληνες μοναχοί του Ροζηνού δεν επέτρεπαν να λειτουργούνται στο μοναστήρι. Η πρωτοβουλία για την ανέγερσή της ανήκε στο γνωστό Βούλγαρο μακεδονομάχο Yane Sandanski, ο οποίος, μετά τη δολοφονία του, ετάφη δίπλα στην εν λόγω εκκλησία. Η μονή Ροζηνού διαθέτει θαυματουργή εικόνα της Θεοτόκου που φυλάσσεται εντός ειδικού κιβωτίου στο παρεκκλήσιο των αγίων Αναργύρων. Πρόκεται για αντίγραφο της Πορταΐτισσας της μονής Ιβήρων.

Πηγή: Athos Memory